భారతీయ రైల్వే.ప్రపంచంలో రెండవ అతిపెద్ద రైలు నెట్వర్క్.
భారతీయ రైల్వేలో కొన్ని ట్రాక్లు వెడల్పుగా కనిపిస్తాయి.కొన్ని అలా ఉండవు.
దీని వెనుకగల కారణం ఏమిటో ఇప్పుడు తెలుసు కుందాం.రైల్వే ట్రాక్ల లోపలి వైపుల మధ్య స్పష్టమైన దూరాన్ని రైల్వే గేజ్ అంటారు.
ప్రపంచం లోని దాదాపు అరవై శాతం రైల్వేలు 1,435 మిమీ ప్రామాణిక గేజ్ని ఉపయోగిస్తాయి.భారతదేశంలో 4 రకాల రైల్వే గేజ్లు ఉపయోగంలో ఉన్నాయి.
అవి బ్రాడ్ గేజ్, మీటర్ గేజ్, నారో గేజ్, స్టాండర్డ్ గేజ్ (ఢిల్లీ మెట్రో కోసం).వాటి గురించి ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.
బ్రాడ్ గేజ్: బ్రాడ్ గేజ్ని వైడ్ గేజ్ లేదా లార్జ్ లైన్ అని కూడా అంటారు.ఈ రైల్వే గేజ్లలోని రెండు ట్రాక్ల మధ్య దూరం 1676 mm (5 అడుగుల 6 in).స్టాండర్డ్ గేజ్ లేదా 1,435 మిమీ (4 అడుగుల 8½ అంగుళాలు) కంటే వెడల్పుగా ఉండే ఏదైనా గేజ్ని బ్రాడ్ గేజ్ అంటారు.
ప్రామాణిక గేజ్: ఈ రైల్వే గేజ్లో రెండు ట్రాక్ల మధ్య దూరం 1435 మిమీ (4 అడుగుల 8½ అంగుళాలు).భారతదేశంలో, మెట్రో, మోనోరైలు, ట్రామ్ వంటి పట్టణ రైలు రవాణా వ్యవస్థలకు మాత్రమే ప్రామాణిక గేజ్ ఉపయోగిస్తారు.2010 వరకు, భారతదేశంలో కోల్కతా (కలకత్తా) ట్రామ్ వ్యవస్థ మాత్రమే ప్రామాణిక గేజ్ లైన్గా ఉండేది.
మీటర్ గేజ్: రెండు ట్రాక్ల మధ్య దూరం 1,000 mm (3 ft 3 3/8 in).ఖర్చు తగ్గించేందుకు మీటర్ గేజ్ లైన్లు వేస్తారు.భారత దేశంలో మీటర్ గేజ్పై నీలగిరి మౌంటైన్ రైల్వే మినహా అన్ని మీటర్ గేజ్ లైన్లు ప్రాజెక్ట్ యూనిగేజ్ కింద బ్రాడ్ గేజ్గా మార్చారు.
నారో గేజ్: చిన్న గేజ్ను నారో గేజ్ లేదా చిన్న లైన్ అంటారు.నారో-గేజ్ రైల్వే అనేది రైల్వే ట్రాక్.దీనిలో రెండు ట్రాక్ల మధ్య దూరం 2 ft 6 in (762 mm) 2 ft (610 mm) ఉంటుంది.2015 నాటికి దేశంలో 1,500 కి.మీ నారో గేజ్ రైలు మార్గం ఉంది.