హిమానీనదాలు వేగంగా కరిగిపోతున్నాయని భారత ప్రభుత్వం వెల్లడించింది.హిందూకుష్, గంగా, బ్రహ్మపుత్ర, సింధు నదీ పరీవాహక ప్రాంతాల్లో గరిష్ట మార్పులు కనిపిస్తున్నాయి.
సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ, ఎర్త్ సైన్సెస్ శాఖ సహాయ మంత్రి (స్వతంత్ర బాధ్యత) డాక్టర్ జితేంద్ర సింగ్ లోక్సభలో ఒక ప్రశ్నకు సమాధానంగా ఈ సమాచారాన్ని అందించారు.హిమానీనదాలను ఎలా పర్యవేక్షిస్తున్నారో కూడా ఆయన తెలిపారు.
ఏయే ఇన్స్టిట్యూట్లు దీనిపై పనిచేస్తున్నాయో వివరించారు.నేషనల్ సెంటర్ ఫర్ పోలార్ అండ్ ఓషియానిక్ రీసెర్చ్ 2013 నుండి పశ్చిమ హిమాలయాల్లోని చంద్ర బేసిన్లోని ఆరు హిమానీనదాలపై అధ్యయనం చేస్తోంది.
ఈ హిమానీనదాలు 2437 చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణం మేరకు విస్తరించి ఉన్నాయి.క్షేత్ర ప్రయోగాలు, హిమానీనదాల అధ్యయనం కోసం చంద్ర బేసిన్లో ‘హిమాన్ష్’ అనే అత్యాధునిక క్షేత్ర పరిశోధనా కేంద్రం స్థాపించారు.ఇది 2016 సంవత్సరం నుండి పని చేస్తోంది.2013 నుండి 2020 సంవత్సరాలలో, చంద్ర బేసిన్ హిమానీనదాల వార్షిక ద్రవీభవన రేటు, బరువు -0.3±0.06 మీటర్లు ఉన్నట్లు కనుగొనబడింది.
అదేవిధంగా, బాస్పా బేసిన్లోని హిమానీనదాలు 2000–2011 మధ్యకాలంలో సగటున ~50±11 మీ వద్ద తగ్గాయి.జీఎస్ఐ 9 హిమానీనదాలపై ద్రవ్యరాశి సమతుల్యతను అధ్యయనం చేసింది.హిమాలయ ప్రాంతంలోని 76 హిమానీనదాల కరగడం, తిరోగమనం గురించి అధ్యయనాలు జరిగాయి.భారతీయ హిమాలయ ప్రాంతాలలో చాలా హిమానీనదాలు కరిగిపోతున్నాయని ఇది నిర్థారించింది.
వివిధ ప్రాంతాలలో వారి సంకోచం రేటు భిన్నంగా ఉంది.భారత ప్రభుత్వం భారత హిమాలయ ప్రాంతంలో హిమానీనదం ద్రవీభవన అధ్యయనాలపై నిర్వహించింది.
జియోలాజికల్ సర్వే ఆఫ్ ఇండియా, వాడియా ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ హిమాలయన్ జియాలజీ, నేషనల్ సెంటర్ ఫర్ పోలార్ అండ్ మెరైన్ రీసెర్చ్ , నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ హైడ్రాలజీ, స్పేస్ అప్లికేషన్స్ సెంటర్ వంటి వివిధ భారతీయ సంస్థలు/విశ్వవిద్యాలయాలు/సంస్థలు, ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సైన్స్ మొదలైన భారతీయ వివిధ శాస్త్రవేత్తలు హిమానీనదాలపై అధ్యయనం చేస్తున్నారు.హిమానీనదాలకు సంబంధించిన విషయాలను ఎప్పటికప్పుడు ప్రభుత్వానికి తెలియజేస్తున్నారు.